Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), bir ülkedeki genel fiyat seviyesinin ve enflasyonun ölçümü için kullanılan bir göstergedir. TÜFE, belirli bir zaman diliminde tüketicilerin genel olarak satın aldıkları mal ve hizmetlerin fiyatlarını izler. Bu endeks, tüketicilerin genel yaşam maliyetlerindeki değişimleri anlamak için kullanılır ve ekonomik politikaların etkinliğini değerlendirmek için önemli bir araçtır.
TÜFE, genellikle bir baz dönemiyle karşılaştırılır ve baz dönemdeki fiyat seviyelerine göre bir endeks numarası verilir. Endeks numarası, baz döneme göre fiyat seviyelerindeki değişimi yansıtır. Örneğin, bir TÜFE endeksi 100 ise, fiyatlar baz dönemle aynı seviyededir. Endeks numarasının artması, fiyatların arttığını ve enflasyonun yükseldiğini gösterirken, endeks numarasının düşmesi fiyatların düştüğünü ve deflasyonun gerçekleştiğini gösterebilir.
TÜFE'nin hesaplanmasında çeşitli mal ve hizmetlerin ağırlıklı ortalaması alınır. Bu kapsamlı liste, tüketicilerin tipik alışveriş alışkanlıklarını yansıtmak için belirlenir. Örnek olarak, gıda, konut, ulaşım, giyim, eğitim, sağlık ve eğlence gibi çeşitli kategorilerde fiyatlar izlenir ve ağırlıklı bir endeks hesaplanır.
TÜFE'nin ölçümü, ekonomik politikaların etkinliğini değerlendirmede ve fiyat istikrarını sağlamada önemlidir. Merkez bankaları ve hükümetler, TÜFE'yi dikkatlice izler ve enflasyonu hedefledikleri bir aralıkta tutmaya çalışırlar. Yüksek enflasyon, ekonomik istikrarsızlığa ve tüketicilerin alım gücünün azalmasına yol açabilirken, düşük enflasyon veya deflasyon da ekonomik büyümeyi ve istihdamı olumsuz etkileyebilir.
Sonuç olarak, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), bir ülkedeki genel fiyat seviyelerini ve enflasyonu ölçen bir göstergedir. Bu endeks, tüketicilerin genel yaşam maliyetlerindeki değişimleri izlemek, ekonomik politikaların etkinliğini değerlendirmek ve fiyat istikrarını sağlamak için önemli bir araçtır.
