Tezgahüstü (OTC - Over-the-Counter) türev piyasaları, organize borsalarda işlem görmeyen ve doğrudan alıcı ile satıcı arasında gerçekleştirilen türev işlemlerin yapıldığı piyasalardır. Bu piyasalarda, standartlaştırılmış olmayan türev sözleşmeleri işlem görür ve işlemler genellikle telefon veya elektronik ticaret platformları aracılığıyla gerçekleştirilir.
Tezgahüstü türev piyasalarında işlem gören en yaygın türev ürünler arasında forward sözleşmeleri, swaplar (faiz swapları, döviz swapları, faiz oranı swapları vb.), opsiyonlar ve diğer özel türevler bulunur. Bu ürünler, iki taraf arasında özelleştirilmiş şartlar altında düzenlenir ve organize borsalarda işlem gören standart sözleşmelerden farklıdır.
Tezgahüstü türev piyasalarının özellikleri şunlar olabilir:
Esneklik: Tezgahüstü piyasalarda işlem gören türev sözleşmeler, taraflar arasında özelleştirilmiş şartlara sahip olabilir. Bu, alıcı ve satıcıların ihtiyaçlarına ve risklerine göre uyarlanabilen esneklik sağlar.
Standartlaştırma: Organize borsalardaki gibi standartlaştırılmış sözleşmeler yerine, tezgahüstü piyasalarda işlem gören türevler genellikle standartlaştırılmamıştır. Bu da tarafların ihtiyaçlarına ve tercihlerine daha iyi uyum sağlar.
Kredi riski: Tezgahüstü piyasalarda işlem gören türev sözleşmelerinde, karşı taraf riski (kredi riski) bulunabilir. Bu, bir tarafın işlem yaparken diğer tarafın iflas riskine maruz kalabileceği anlamına gelir.
Düzenleme: Tezgahüstü piyasalar, organize borsalardan daha az düzenlenir. Bu nedenle, bu piyasalarda işlem gören türev sözleşmeleri daha az şeffaflığa ve denetime tabi olabilir.
Tezgahüstü türev piyasaları, büyük finansal kurumlar, bankalar, sigorta şirketleri, hedge fonları ve büyük kurumsal müşteriler arasında yaygın olarak kullanılır. Bu piyasalar, finansal riskleri yönetmek, pozisyon almak, spekülasyon yapmak ve özel finansal ihtiyaçları karşılamak için önemli bir araç olarak görülür.
